کلید صلیبی یا کراکس به کلیدی گفته می شود که در صورت همراه شدن با دو کلید تبدیل می تواند مجموعاً از سه نقطه مختلف یا بیشتر یک مدار را خاموش یا روشن نماید. عبارت صلیبی به دلیل وجود سه نقطه مختلف در شکل صلیب T به همین دلیل برای این کلید استفاده می شود.شاید شما هم در حیاط برخی منازل چراغی را مشاهده کرده اید که از چند نقطه مختلف امکان و خاموش و روشن کردن آن وجود داشته است. دقیقاً در اینگونه مدار ها از کلید تبدیل و صلیبی به صورت مکمل استفاده می شود.
کلید تبدیل چیست؟
نمونه دیگری از کلید ها وجود دارد که به آن کلید تبدیل می گویند. از کلید تبدیل در مواقعی استفاده می شود که بخواهید یک مدار مشخص را از دو نقطه مختلف قطع یا وصل نمایید. این کلید ها دارای 3 کنتاکت هستند که که یکی از آن ها محل ورودی سیم فاز و دو سیم دیگر محل اتصال به کلید تبدیل دیگر یا صلیبی دیگر می باشد.
تفاوت کلید تبدیل با صلیبی
کلید های تبدیل می توانند یک مدار را تنها از دو نقطه قطع و وصل نمایند اما کلید صلیبی در صورت ترکیب با کلید های تبدیل می توانند یک مدار را از سه نقطه و یا بیشتر از آن قطع و وصل نمایند. برای انجام این کار در ابتدا و انتهای مدار از کلید های تبدیل استفاده می شود و با توجه به نیاز مصرف کننده مابین این دو از کلیدهای صلیبی استفاده می شود. بنابراین حداقل تعداد کلید در یک مدار با وجود کلید صلیبی تعداد 3 کلید می باشد.
آموزش بستن مدار کلید صلیبی
قبل از آموزش لازم است بدانید که:
کلید یک پل معمولی دارای 2 کنتاکت می باشد که یکی از آن ها محل ورود سیم فاز و دیگری محل خروج سیم فاز است
در کلید تبدیل نیز تعداد کنتاکت ها 3 عدد می باشد که یکی از آن ها مربوط به ورودی سیم فاز و در طرف دیگر دو کنتاکت مشترک وجود دارد که مربوط به خروجی مشترک و فاز می باشد.
کلید صلیبی هم شامل چهار کنتاکت است که دو کنتاکت به دو سیم دریافت شده از کلید تبدیل ابتدای مدار متصل می شود و از دو کنتاکت دو سیم به عنوان خروجی به کلید تبدیل انتهای مدار متصل می شود.
جهت نصب کلید صلیبی می بایست:
- به ورودی کلید تبدیل در ابتدای مسیر سیم فاز را متصل می کنیم.
- به دو کنتاکت باقی مانده کلید تبدیل ابتدای مسیر دو سیم متصل کرده و به کلید صلیبی وصل می کنیم.
- از دو کنتاکت باقی مانده کلید صلیبی دو سیم متصل کرده و به محل ورودی مشترک کلید تبدیل انتهای مسیر متصل می کنیم.
- در پایان فاز خروجی را به مدار نهایی متصل می کنیم.
- نول به صورت مستقیم به مدار نهایی متصل می شود.