تحلیل پارامترهای تست فلوک

با تست و آنالیز یک کابل شبکه توسط دستگاه تست فلوک گزارشی توسط این دستگاه ارائه می شود که این گزارش شامل گراف ها، فرکانس ها و اعداد مختلفی است که هر یک از آن ها بیانگر خصوصیات و ویژگی های فنی مرتبط با کابل شبکه می باشد. با توجه به تخصصی بودن توضیحاتی که در فضای وب در خصوص پارامترهای گزارش تست فلوک وجود دارد تصمیم گرفتیم به زبانی ساده تر در این خصوص مقاله ای را در وب سایت قرار دهیم تا همه بتوانند به راحتی با انواع پارامترهای تست فلوک آشنا شود.
قبل از هرچیز برخی موارد را به عنوان اطلاعات پایه برای شما در ابتدا مقاله شرح می دهیم و پس از آن به صورت بخش بخش کلیه قسمت های گزارش تست فلوک را به صورت پارامتری توضیح می دهیم. اطلاعات پایه شامل موارد زیر می باشد:

• گزارش تست فلوک چیست؟
• انواع گزارش تست فلوک چیست؟
• Pass* یعنی چه؟
• تفسیر تست فلوک

همانطور که می دانید دستگاه تست فلوک با اتصال به کابل شبکه و ارسال سیگنال های مختلف درون زوج ها و سنجش زمان، مقاومت و مقدار سیگنال های رفت و برگشتی می تواند علاوه بر عیب یابی های فیزیکی، بازدهی یک شبکه یا کابل شبکه را مورد بررسی قرار دهد. دستگاه فلوک پس از بررسی نیز یک گواهی تایید یا عدم تایید به همراه تمامی مشخصات تست به پیمانکار ارائه می کند. به گزارش ارائه شده توسط دستگاه آنالیز کننده کابل شبکه در ایران، گزارش تست فلوک می گویند.

به طور کلی دستگاه تست فلوک نتیجه کلی گزارش تست خود را با یکی از این سه عنوان اعلام می کند:

• Pass یا موفق
• Failed یا ناموفق
• Pass* با ارفاق موفق

فلوک PASS

زمانی که یک کابل شبکه به وسیله دستگاه تست فلوک مورد بررسی قرار می گیرد تایید یا عدم تایید کابل تست شده در گزارش تست فلوک با آیکون سبز یا قرمز رنگی نمایش داده می شود. در صورتی که کابل شبکه تست های دستگاه تست فلوک را با موفقیت پشت سر بگذارد کابل شبکه در اصطلاح تست فلوک را پاس PASS کرده است.

فلوک FAIL

در صورتی که یک کابل شبکه توانایی خروج موفقیت آمیز از آزمون ها و تست های مختلف دستگاه فلوک را نداشته باشد در بالای برگه گزارش تست فلوک آیکون قرمز رنگی نمایش داده می شود که در اصطلاح کابل شبکه تست فلوک را FAIL شده است.

Pass* تست فلوک یعنی چه؟

زمانی که یک کابل شبکه در آزمون های تست فلوک با وجود یک ایراد کوچک موفق به دریافت تاییدیه می شود دستگاه تست فلوک عبارت پس استار (به انگلیسی: Pass* ) را با رنگ نارنجی نمایش می دهد. در اینگونه موارد ممکن است آسیب های فیزیکی در قسمتی از کابل یا نامرغوب بودن کیستون ها و ایراد فنی در قسمتی از کابل سبب به وجود آمدن نتیجه پس استار در دستگاه تست فلوک شود.

با اتصال دستگاه تست فلوک به کابل شبکه و سربندی کیستون ها و فشردن دکمه تست بر روی دستگاه تست فلوک عملیات بررسی کابل به صورت فیزیکی و سپس فنی آغاز می شود. دستگاه تست فلوک در ابتدا تمامی موارد فیزیکی کابل متصل به خود را بررسی می کند و پس از اطمینان از اتصال همه ی قسمت ها به صورت صحیح وارد مرحله ی بعد یعنی بررسی بازدهی کابل می شود. پس از پایان یافتن عملیات تست فلوک، دستگاه 3 سربرگ را برای تکنسین نمایش می دهد:

• WIRE MAP
• PERFORMANCE
• FAULT INFO

وایر مپ (Wire Map) همانطور که از نامش پیداست (نقشه سیم) به معنی نقشه اتصال سیم های کابل شبکه است. در واقع وایر مپ به ما نشان می دهد که آیا زوج ها به صورت صحیح به کیستون ها متصل هستند یا خیر. همونطور که قبل تر گفته شده دستگاه تست فلوک در هنگام شروع تست ابتدا اتصال سیم ها به کیستون ها را مورد بررسی قرار می دهد. در صورتی که این اتصالات دارای مشکل باشد دستگاه ارور وایر مپ را نمایش می دهد. چندین حالت مختلف برای وایر مپ شدن یک کابل شبکه وجود دارد که هر یک با نمایش اروری بر روی صفحه دستگاه اعلام می شود:
به طور کلی 6 حالت وجود دارد که وایر مپ اتفاق می افتد:

1. قطعی یکی از سیم های کابل شبکه (Open Pair)
2. اتصال کوتاه مابین دو سیم در یک زوج (Shorted Pair)
3. اتصال کوتاه مابین دو زوج (Short between Pair)
4. متصل کردن یک زوج به طرف دیگر به صورت برعکس (Reversed Pair)
5. اتصال غلط دو زوج به کیستون به صورت ضربدری (Crossed Pairs)
6. اتصال یک سیم از دو زوج متفاوت به صورت غلط (Split Pair)

سربرگ پرفرومنس یا کارایی اصلی ترین قسمت تست فلوک است. در واقع در این قسمت نتایج همه تست های انجام شده دستگاه تست فلوک گردآوری شده است. پارامترهایی نظیر NEXT، PS NEXT، RETURN LOSS و … همگی در این قسمت قرار دارند. در سربرگ پرفرورمنس دستگاه تست فلوک موارد زیر مشاهده می شوند:

• Length
• Resistance
• Insertion Loss
• Return Loss
• Next
• PS Next
• ACR-F
• PS ACR F

با کلیک بر روی هر یک از این موارد می توانید اطلاعات مربوط به هر یک از این منوها را مشاهده کنید. اما هر یک از این موارد چه هستند؟ در ادامه این مقاله به صورت مفصل برای شما شرح خواهیم داد.

در این سربرگ طول کابل و محل وقوع خطا به صورت یک تصویر گرافیکی نمایش داده می شود.

گزارش نهایی دستگاه تست فلوک معمولاً شامل یک فایل PDF است که ممکن است فایل آن را به صورت دیجیتال یا پرینت شده دیده باشید. این اصلی ترین قسمت این مقاله است که می خواهیم به صورت جزء به جزء آن را مورد بررسی قرار دهیم.

خب بریم سراغ برگه گزارش نهایی که موضوع اصلی این مقاله هست. این برگه که توسط تکنسین تست فلوک پس از پایان عملیات تست گیری از دستگاه استخراج می شود دارای قسمت های مهمی است که در اینجا قصد داریم به صورت کامل آن را برای شما بررسی کنیم.

Cable ID

کیبل آی دی در گزارش تست فلوک به شناسه ای گفته می شود که پیمانکار شبکه برای نام گذاری قطعه مورد نظر خود استفاده می کند. برای مثال یک پیمانکار قصد دارد یک کابل شبکه Cat6 UTP قرمز رنگ را تست کند. برای اینکه بعداً بتواند نتایج این تست را از میان ده ها تست دیگر خود پیدا کند نام آن را Cat6 UTP RED می گذارد. استفاده از نام ها در این قسمت دلخواه می باشد.

Test Limit

تست لیمیت در دستگاه تست فلوک بیانگر نوع تستی است که دستگاه فلوک انجام داده است. دستگاه تست فلوک می تواند یک شبکه، کابل شبکه، پچ کورد و را در حالت های مختلفی مورد بررسی قرار دهد. اوپراتور شبکه قبل از انجام تست باید به دستگاه اعلام کند که در حال انجام چه تستی می باشد. این اعلام اوپراتور در دستگاه در نتیجه تست فلوک تحت عنوان تست لیمیت نمایش داده می شود.

Date and Time

زمان و تاریخ انجام تست در گزارش تست فلوک در بالای برگه نمایش داده می شود.

Operator

در دستگاه تست فلوک محلی برای ساخت اکانت برای تکنسین ها وجود دارد تا هر شخص با حساب کاربری مختص به خود تست های مورد نظر خود را انجام دهد. نامی که در این اکانت ها وارد می شود در نتیجه نهایی تست فلوک نمایش داده می شود.

Cable Type

کیبل تایپ در گزارش تست فلوک به معنی نوع کابلی است که مورد تست و بررسی قرار گرفته است. برخی از افراد فروشندگان سودجو کابل شبکه با تنظیم این قسمت در دستگاه تست فلوک بر روی یک کابل ضعیف و تست گرفتن از یک کابل قوی تر نتایج تست فلوک را به صورت غیر واقعی عالی نشان می دهند. به زبان ساده تر این افراد دستگاه را بر روی کابل Cat5e تنظیم می کنند و با آن کابل شبکه Cat6 را تست می کنند. در انتهای کار نیز با استفاده از نرم افزار های ادیتور این قسمت را به کابل Cat6 تغییر می دهند. در نتیجه این تست نتایج کابلی که تست شده به طور چشمگیری عالی به نظر می رسد.

ان وی پی در گزارش تست فلوک پارامتری است که میزان سرعت عبور سیگنال را با سرعت نور مقایسه می کند. NVP دارای رابطه ای با متراژ کابل می باشد که اگر میزان NVP در دستگاه به صورت دقیق وارد نشده باشد، دستگاه تست فلوک متراژ کابل مورد نظر شما را با اندکی خطا نمایش می دهد. به همین دلیل بر روی کابل های شبکه تولید شده مقدار NVP توسط کارخانه اعلام می شود که شخص اوپراتور می بایست در هنگام انجام تست، میزان NVP را با توجه به مقداری که بر روی کابل درج شده وارد نماید.
در صورتی که مقدار NVP بر روی یک کابل نوشته نشده باشد می بایست متراژ دقیق کابل را محاسبه کنید، سپس درصدی را به صورت دلخواه در دستگاه وارد و سپس دکمه تست را فشار دهید. پس از پایان تست دستگاه متراژی را به شما نمایش می دهد. اگر متراژ اعلام شده توسط دستگاه با متراژ واقعی کابل مغایرت داشت می بایست با کم یا زیاد کردن مقدار NVP در دستگاه و انجام تست های مجدد متراژ اعلام شده دستگاه را با متراژ واقعی کابل مغایر نمایید.
با یکی شدن متراژ اعلامی دستگاه و متراژ واقعی کابل، عدد وارد شده در NVP بیان می کند که سرعت عبور سیگنال ها در کابل مورد نظر شما سرعتی معادل N درصد سرعت نور را دارد.

MAIN

قسمت MAIN در گزارش تست فلوک مربوط به مشخصات دستگاه اصلی فلوک است. در این قسمت شماره سریال دستگاه، ورژن دستگاه و پارت نامبر را مشاهده می کنیم.

Calibration Date

کالیبریشن دیت یا تاریخ کالیبره دستگاه یکی از قسمت های مهمی است که باید به آن توجه کنید. بر اساس اعلام رسمی شرکت فلوک، کلیه دستگاه های تستر کابل شبکه می بایست هر 12 ماه یکبار کالیبره شوند. در غیر این صورت نتایج تست دستگاه با خطا مواجه می شود. بنابراین حتماً در هنگام دریافت گزارش تست فلوک به تاریخ کالیبره دستگاه توجه کافی داشته باشید.

Length

لنف یا طول در گزارش تست فلوک قسمتی است که در آن طول کابل شبکه را بر اساس واحد فوت یا متر(با توجه به تنظیم شما در دستگاه) اعلام می نماید. در این قسمت کابل با ارسال و دریافت سیگنال در زوج های 7 و 8 و با اندازه گیری زمان ارسال و بازگشت سیگنال می تواند متراژ کابل را اعلام نماید. بر اساس استانداردهای شبکه و شرکت فلوک، حداکثر متراژ مجاز برای تست یک کابل شبکه 295 فوت یا 90 متر می باشد. در این قسمت مقدار حداکثر با عبارت 295 Limited نمایش داده شده است که اشاره به این موضوع دارد.

Propagation Delay

پروپِیجِیشِن دیلِی در دستگاه فلوک که به معنی تاخیر انتشار به مدت زمانی گفته می شود که یک سیگنال از ابتدا به انتهای یک سیم طی می کند. این سرعت به قدری بالاست که واحد آن به نانوثانیه می باشد. اندازه گیری این سرعت به وسیله زوج های 3 و 6 انجام می پذیرد. حداکثر زمان قابل قبول از نظر فلوک 495 نانو ثانیه می باشد.

Delay Skew

دیلِی اِسکیو یا تاخیر نامتوازن در گزارش تست فلوک پارامتری است که میزان اختلاف عبور سیگنال مابین سریع ترین زوج و کند ترین زوج را اندازه گیری می کند.
با توجه به اینکه عوامل مختلفی همچون میزان خلوص، سطح مقطع و تعداد پیچش سیم ها به دور یکدیگر در هر زوج می تواند سبب بروز اختلاف و تغییر سرعت عبور سیگنال مابین زوج ها با یکدیگر شود، دستگاه تست فلوک به جهت مقایسه زوج ها با یکدیگر این تست را انجام می دهد. اما چرا؟ چون شبکه هایی که می خواهند استاندارد گیگابیت اترنت را اجرا کنند از تمامی 4 زوج به جهت عبور سیگنال استفاده می کنند. اگر یکی از زوج ها در این بین اختلاف زیادی با مابقی زوج ها در ارسال سیگنال داشته باشد می تواند سبب بروز اختلاف و شکست خوردن ارسال سیگنال در شبکه گردد. به همین دلیل دستگاه تست فلوک این گزینه را مورد بررسی قرار می دهد. حداکثر اختلاف مابین دو زوج می تواند 44 نانوثانیه باشد. مقدار زمان بالاتر از 44 نانوثانیه از نظر شرکت فلوک مورد تایید نیست و تست فلوک Fail می شود.

Resistance

رِزیستنس یا مقاومت در گزارش تست فلوک به میزان مقاومت کلی کابل شبکه گفته می شود. مقاومت به طور کلی در علم الکترونیک به موانعی گفته می شود که عبور الکترون ها را در یک هادی دشوار می کند. هر چه میزان این موانع بیشتر باشد عبور الکترون ها سخت تر و بازدهی کابل کمتر می شود. بنابراین کابلی که مقاومت کمتری داشته باشد هادی های آن رسانایی بالایی دارند و عبور سیگنال ها از آن کابل نیز با سرعت و سهولت بیشتری انجام می شود.
گاهی اوقات کیستون ها در روند یک تست مقاومت بالایی ایجاد می کنند. بنابراین توصیه می شود که از کیستون های مرغوب در تست های خود استفاده نمایید.

Insertion Loss margin

اینسرشن لاس مارجین در گزارش تست فلوک به پارامتری گفته می شود که میزان اتلاف و قدرت سیگنال را پس از ارسال مورد بررسی قرار می دهد. با عبور سیگنال در طول کابل دائماً از قدرت آن کاسته می شود که این پارامتر میزان آن را بر اساس دسی بل اندازه گیری می کند.

Frequency
فرکانس در کتگوری های مختلف کابل های شبکه متفاوت می باشد. فرکانس به طور کلی به تعداد سیکل های سیگنال های عبوری در یک ثانیه گفته می شود. یک کابل شبکه استاندارد می بایست با توجه به اعلام کتگوری فرکانس مربوط به خود را داشته باشد. در غیر این صورت کابل غیر استاندارد است. برای مثال اگر یک کابل شبکه Cat6 فرکانس 200 مگاهرتزی داشته باشد کابل غیر استاندارد است و Cat6 محسوب نمی شود.

• کابل شبکه Cat5e 100Mhz
• کابل شبکه Cat6 250Mhz
• کابل شبکه Cat6a 500Mhz
• کابل شبکه Cat7 600Mhz
• کابل شبکه Cat8 2000Mhz

Return Loss

ریترن لاس به سیگنال های تلف شده برگشتی به فرستنده گفته می شود. هر مقدار این سیگنال ها بیشتر باشند بازدهی کابل شبکه بیشتر می شود.

قسمت سوم گزارش تست فلوک مربوط به پارامترهای مهمی نظیر NEXT، PS NEXT و … که در اینجا می خواهیم برای اولین بار به صورت کامل آن را مورد بررسی قرار دهیم.
در قسمت بالای باکس های مربعی شکل دو عبارت Worst Case Margin و Worst Case Value را مشاهده می کنید. برای فهمیدن این دو گزینه و تفاوت آن ها لازم است تا با خط لیمیت آشنا شوید. در نمودار های تست فلوک خطی را مشاهده می کنید که به آن خط لیمیت گفته می شود. این خط یک مقدار حداقل در نمودار است که اگر هر تستی پایین تر از این خط در نمودار قرار بگیرد به این معناست که آن قسمت موفق به کسب نتیجه مطلوب نشده است و پایین تر از حد مجاز است.
برای توضیح بیشتر این مطلب فرض کنید برای سنجش پر یا خالی بودن یک لیوان آب در قسمت پایین آن خطی کشیده شود. اگر میزان آب پایین تر از خط قرار بگیرد لیوان خالی محسوب می شود. به این خط لیمیت گفته می شود.

ورست کیس مارجین به نزدیک ترین نوسان هر یک از سیم ها یا زوج ها به خط لیمیت گفته می شود.

به پایین ترین نوسان در کل نمودار ورست کیس ولیو گفته می شود.
در سربرگ باکس ها عبارت Main و SR را مشاهده می کنید. منظور از Main نتایجی است که توسط دستگاه اصلی بدست آمده و SR نیز مخفف Smart Remote به معنی نتایجی است که توسط ریموت یا آداپتور دستگاه بدست آمده است.

پارامتر NEXT مخفف Near End Crosstalk است با بررسی سیگنال های رفت و برگشتی از یک زوج با زوج های دیگر را مورد بررسی قرار می دهد. زمانی که جریان از یک سیم عبور می کند یک میدان مغناطیسی در اطراف سیم ایجاد می شود که می تواند با سیگنال های عبوری از سیم های مجاور تداخل ایجاد بکند. هرچقدر میزان فرکانس سیگنال های عبوری بالاتر باشد این تداخل بیشتر خواهد بود. به همین دلیل با زوج کردن سیم ها و پیچیدن آن ها به دور یکدیگر این اثر تا حدودی خنثی می شود اما به طور کلی از بین نمی رود. به همین دلیل پارامتر نکست این تداخل ها را مورد بررسی قرار می دهد.

 بسیاری از ما این تجربه را داشته ایم که هنگام صحبت کردن با تلفن ثابت در خانه صدای گفتگوی اشخاص دیگری را به صورت محو در پس زمینه تماسمان داشته ایم. شما خیالاتی نشده اید. همان زمانی که شما با مخاطب خود مشغول صحبت بودید در واقع ارتباط شما به وسیله یک زوج سیم برقرار بوده است. شنیدن صداهای پس زمینه به دلیل فرار سیگنال ها از زوج های مجاور به سمت سیم تلفن شما در کابل اصلی تلفن بوده است. در واقع اندکی از سیگنال های عبوری از تلفن همسایگان شما از زوج خود خارج می شدند و به سمت زوج تلفن شما برگشت داده می شدند. به همین دلیل شما به صورت محو صدای گفتگوی اشخاص دیگری را می شنیدید.

FEXT در تست فلوک

پارامتر FEXT در تست فلوک مخفف Fear End Crosstalk است بسیار شبیه به پارامتر نکست است. در پارامتر نکست جریان ارسال شده از یک زوج به صورت نشتی از زوج دیگر برمی گردد. اما در پارامتر فکست سیگنال ارسال شده ادامه مسیر خود را با خروج از زوج خود، در زوج دیگری ادامه می دهد.

PS NEXT در تست فلوک

PS NEXT در گزارش تست فلوک مخفف Power Sum NEXT است. در این تست مجموع جریان نشتی سه زوج یک کابل شبکه و برگشت سیگنال های نشتی آن ها از زوج چهارم کابل شبکه بررسی می شود.

اگر سه زوج یک کابل شبکه سیگنال هایی را ارسال کنند و کلیه جریان های نشتی هر سه زوج از زوج چهارم کابل مسیر خود را ادامه دهند و به مقصد برسند به اندازه گیری و نتیجه این اتفاق در تست فلوک PS FEXT گفته می شود.

ACR-F

ACR-F مخفف Attenuation Crosstalk Ratio Far-end به اختلاف مابین فکست و اینسرشن لاست گفته می شود. میزان سیگنالی که از یک فرستنده در ابتدای کابل ارسال می شود بر اثر افت در انتهای کابل و در سمت گیرنده کاهش می یابد. این تضعیف سیگنال به دلیل سیگنال های القایی از سایر زوج ها روی می دهد. هر چه میزان سیگنال های القایی بیشتر شود افت سیگنال کابل نیز بیشتر می شود و تا جایی پیش می رود که تداخل پدید آید. بنابراین میزان سیگنال های القایی و افت کابل با استفاده از فرمول زیر محاسبه می شود تا مقدار بازدهی کابل با وجود این سیگنال ها بدست آید.
ACR-F قدرت سیگنال را پس از دریافت از گیرنده با در نظر گرفتن سیگنال های القایی در انتهای کابل مورد بررسی قرار می دهد.
FEXT = 45 dB
Insertion Loss = 11 dB
ACR-F = 45 – 11 = 34 dB

PS ACR-F
PS ACR-F اختلاف مابین PS NEXT و INSERTION LOSS است. بدست آوردن اختلاف مجموع سه زوج بر روی یک زوج و اتلاف کلی کابل می تواند به صورت دقیق تر میزان بازدهی کابل را مورد بررسی قرار می دهد.